Van slaaptekort tot een van de meest voorkomende problemen met betrekking tot slaap bij kort-snuitige honden: wil je hier meer over weten?
Gemiddeld slapen volwassen honden 12 tot 14 uur per dag, puppy’s en oudere honden slapen zelfs nog meer. Het kan afhankelijk zijn van formaat en gezondheid en leeftijd. Grotere rassen staan er om bekend meer slaap nodig te hebben doordat zij meer gewicht meeslepen en dus meer energie verbruiken. Honden die minder mentale stimulatie krijgen zullen ook meer slapen vanwege verveling. Honden slapen over het algemeen beter wanneer zij in een bekende omgeving zijn, zoals thuis. Ook de locatie maakt uit hoe goed of slecht de kwaliteit van slaap is. Honden slapen polyfasisch. Dit houdt in dat ze in meerdere fases slapen en meerdere slaapplekken nodig hebben. Dit kunnen koudere, warmere, hogere, lagere of misschien hardere of zachtere plaatsen zijn. Honden staan vaak eventjes op tijdens de rust of slaap om een ander plekje te zoeken die op dat moment comfortabeler is. Naast de mogelijkheid tot meerdere slaapplekken is het ook belangrijk dat een hond voldoende ruimte heeft om zichzelf helemaal uit te strekken. Dus ook de houding tijdens het slapen is belangrijk.
De slaap begint met een lichte dut, waarbij de hond makkelijk wakker kan worden van omgevingsgeluid en andere prikkels. Hierna zal het lichaam van de hond zichzelf voorbereiden op een diepe slaap door het hart van de hond langzamer te laten kloppen, de bloeddruk gaat omlaag en de ademhaling zal rustig en gelijkmatig worden. Deze fase heet SWS (Slow Wave Sleep). Tijdens SWS repareert het lichaam en het immuunsysteem zichzelf.
Na SWS komt de REM-fase. REM staat voor Rapid Eye Movement, en wordt ook wel droomslaap genoemd. De REM-fase begint ongeveer na 20 minuten, deze fase duurt meestal maar 2 á 3 minuten. Wanneer je hond in de REM fase komt, is dit best wel makkelijk op te merken. Je hond kan gaan ‘rennen’ in hun slaap door spiertrekkingen en geluid maken tijdens hun slaap. De REM slaap vindt plaats in het gedeelte van de brein dat zich bezighoudt met leren en het geheugen. De hond verwerkt ervaringen en emoties en dus is het vitaal voor het mentale welzijn en de gezondheid. Zorg er dus altijd voor dat een hond voldoende veiligheid voelt, ruimte heeft en lekker kan blijven slapen!
Slaaptekort
We hebben het al gehad over hoeveel slaap honden gemiddeld nodig hebben, maar wat als je hond niet voldoende slaap krijgt?
De signalen van slaaptekort bij honden komen grotendeels overeen met de signalen bij mensen. Honden kunnen sneller overprikkeld raken, rusteloos zijn, geen energie hebben of juist hyperactiviteit tonen. Dit laatste kun je goed zien bij bijvoorbeeld kinderen die een drukke dag hebben gehad, moe zijn, en uiteindelijk erg druk worden.
Slaap geeft het lichaam de tijd om zichzelf te herstellen, gevolgen van slaaptekort kunnen zowel mentaal als fysiek groot zijn. Het immuunsysteem kan aangetast worden, hierdoor is is de kans op ziekte groter.
Een hond met slaaptekort kan emotioneel minder hebben, net als ons. Ze zullen prikkelbaarder zijn omdat de hersenen niet de nodige tijd krijgen om zichzelf te herstellen en prikkels te verwerken. Prikkels stapelen sneller op, en een hond zal sneller kunnen uitvallen en zichzelf willen afzonderen voor rust. Prikkels zullen ook harder binnen kunnen komen, zoals bijvoorbeeld pijnprikkels. Waarbij je hond misschien bij het verstappen normaal redelijk normaal door kan lopen, kan het zijn dat de hond er veel langer last van zal hebben.
Hersenen kunnen dusdanig aangetast worden dat de kans dat je hond dementie of andere geheugenproblemen ontwikkelt groter wordt.
Hoe kun je je hond helpen wanneer zij te weinig slaap krijgen?
Iedere hond kan een andere reden hebben, waarom ze niet genoeg slaap krijgen. Het kan zijn dat je hond te veel doet op een dag waardoor ze constant hoog in hun stresshormoon zitten en geen rust kunnen vinden. Misschien zijn er veel veranderingen in en rondom het huis of is het misschien te luid of te druk rondom de slaapplek. Het is altijd goed om alles na te gaan en contact op te nemen met een dierenarts of met B-Dog!
Het moro-reflex
Het Moro-Reflex. Ook wel genaamd het ‘schrikreflex’. Ooit van gehoord?
Of wat dacht je van het gezegde: ‘Slapende honden bijten niet’? Dit betekent: maak slapende honden niet wakker! Ik denk dat deze voor de meeste mensen wel bekend klinkt.
Het Moro-Reflex is een van de eerste, primaire reflexen die een hond (maar ook baby’s!) ontwikkelt in de baarmoeder. Wanneer we een hard geluid horen of plots aangeraakt worden, dan schrikken we. Het brein beschermt ons tegen roofdieren en andere gevaren.
Maar wat heeft het ‘Moro-Reflex’ dan te maken met deze gezegde?
Je hoort ook nu helaas nog vaak verhalen dat mensen hun hond lief bedoeld wakker maken door middel van een knuffel of een kus wanneer zij bijvoorbeeld een ‘nachtmerrie’ hebben, en hierdoor gebeten werden. Waarom zou de hond echter bijten?
De hond schrikt wakker, en door het schrikreflex bijt de hond van zich af omdat het brein dacht dat deze in gevaar was. Honden komen sneller in REM slaap dan de mens, waardoor zij eerder geluiden en bewegingen zullen maken in hun slaap wat wij mensen dan weer associëren met een nachtmerrie.
Het is belangrijk om te weten dat deze reflex een reactie is, geen agressie. Honden die wakker schrikken vallen niet bewust aan. Als je hond ooit deze reactie vertoont doordat hij geschrokken is omdat je misschien ooit iets hebt laten vallen of tegen het kussen aanloopt, straffen werkt niet. Het zal waarschijnlijker zijn dat de hond moeite krijgt om in slaap te vallen, bang om wakker te schrikken en gestraft te worden. De hond kan slaap gaan associëren met straf.
De beste manier om het te voorkomen is om je hond niet wakker te maken wanneer zij slapen en verschillende veilige en stille plekjes in huis te creëren waar zij niet gestoord worden. De hond zal zelf aangeven waar zij op dat moment het liefste willen slapen. Bij jou in de buurt, of misschien toch elders waar het rustiger is. Moet je toch je hond wakker maken voor een wandeling of omdat hij/zij in de deuropening ligt en je niet wilt dat deze wakker schrikt? Een strategie om te voorkomen dat je hond schrikt is door rustig te praten en door de kamer te bewegen. De meeste honden reageren ook wanneer je de naam rustig uitspreekt en indien nodig herhaalt.
Slaap apneu
Honden gedragen zich tijdens hun slaap bijna hetzelfde als mensen. Wij mensen kunnen ook praten, bewegen en snurken tijdens onze slaap. Alhoewel het bij honden een stuk schattiger is dan bij onze partners vooral wanneer je TV aan het kijken bent.
Net als wij mensen kunnen honden ook slaap kwalen ontwikkelen. Een van de meest bekende slaap kwalen in mensen is slaap apneu. Bij honden komt obstructieve slaapapneu het vaakste voor. Slaap apneu kan zich ontwikkelen door allergie en overgewicht maar kan ook zeker rasgebonden zijn. Het komst het vaakste voor bij kortsnuitige honden, zoals de Bulldoggen en Mopshond. Deze honden hebben hier eerder last van doordat hun neusgaten smaller kunnen zijn, er een obstructie is omdat het zachte gehemelte te lang is of door problemen met de trachea omdat deze kan ‘instorten’ wanneer de spieren eromheen zich ontspannen. Honden met slaapapneu kunnen zuurstof tekort krijgen en wakker schrikken. Met als gevolg dat ze niet alleen belangrijke slaap en rust missen, maar ook nog meer gezondheidsklachten kunnen krijgen. Concentratieproblemen, leerproblemen maar ook hartproblemen zijn hierbij niet uitgesloten.
Voor mensen zijn er apparaten en hulpmiddelen, deze zijn (nog) niet voor honden ontwikkeld. Hoe kun je een hond met slaapapneu helpen? Omdat OSA (obstructieve slaapapneu) het meeste voorkomt, is het belangrijk om de dierenarts de hond na te laten kijken. Verder, zorg ervoor dat je hond geen overgewicht heeft. Sommige honden zijn er gevoeliger voor dan anderen, wat kan betekenen dat enkele kilo’s te veel misschien al slaapapneu kan ontwikkelen.